Tsin yam rung hta e ndai zawn

click and see below movie

http://www.youtube.com/watch?v=PI96it5u2pQ

Malaysia mungdan Kualalumpur e nga ai UNHCR tsinyam rung hta ndai zawn shani shagu masha hpring chyat re.Jinghpaw wunpawng myu shani mung lawlaw rai nga ma ai.Chin.kachin,kayin,mon,Arakan,burmese,Indo Ache,Pakistan,bangalar hte kaga mung dan ni mung lawm ai lam chye lu ai.
alaysia mungdan du wunpawng myu sha yawng gaw 2000 ram du sai.UN masat hkrum ai gaw 300 ram re.Resgister lu yawng gaw 700 ram rai ang sai.ngam ai hkying myi jan gaw ndai zawn naw shakut nga ma ai.

Malaysia UNHCR gaw yaten masha nnan new registration hkap la ai lam hpe jahkring tawn ai re.

K.D.O. Malaysia Kachin

Mungdan shagu na laika ni hpe ndai kaw hti yu ga.

http://kachinmail.blogspot.com/ (mail-laika ngau )
http://groups.google.com.my/group/world-kachin-org

Lahta na laika hpe Kachin Development Organization (KDO) a gawng malai hku nna, ngai Tangbau Kam Li kawn htang shana sang lang dat nngai law.

01.09.2003 hta myu tsaw mung tsaw myit rawng ai masha marai 7 gaw Malaysia mungdan hta du nga ai Jinghpaw wunpawng myu sha ni hpe myu sha lam yan hta woi awn gahkyin gumdin na matu lawu de na lam ni hte hpaw ninghtan hpang wa sai rai.
1) Jinghpaw wunpawng myu sha ni myit hkrum mang rum gahkyin gumdin let, rawt jat galu kaba wa na matu;
2) Myu, htunghking hte laili laika hpe makawp maga let, gaw sharawt madi shadaw na matu;
3) Myu sha ni a hkrat sum nga ai, Shinggyim ahkaw ahkang(Human Rights) hpe hkam sha ging ai ahkaw ahkang tsep kawp lu la wa na matu;
4) Ru yak tsin yam hkrum (Kaji dik) ai ni hpe dang di dang dep ai daram garum madi shadaw na matu;
Hpaw ninghtan hpang ai hte yak hkak lam law law hkrum ai hpe chye lu ga ai ( e.g Ningbaw ningla daw ni rim hkrum nna camp de du mat ai hpang, KDO ngu ai mying, mat mat na daram re mat wa ai). Malaysia mungdan kaw, myu sha magam bungli galaw na matu gaw shim lam ahkyak dik re hpe mu chye lu wa ai majaw, UNHCR rung de maju jung matut mahkai let, myu sha ni hpe makawp maga na matu lajang wa ai rai nga ai. Shawng daw de UNHCR lek mat gaw mai gan mungdan sa na matu re ngu ai hpe gadai mung nchye na ma ai. Malaysia mungdan kaw Pyada(Police) ni a lata kaw na lawt lu ai ngu ai daram sha chye na ma ai.
Shawng daw de UNHCR hku nna, Kachin ngu ai hpe masat masa galaw let, lani mi hta masha marai 2 hpe hkap la ya ma tim, yawng shang lawm ai lam gawng kya ai a jaw e, ndai ahkaw ahkang hkrat sum mat saga ai.
2005 ning, UNHCR rung kaw na masha nnan hkap la ai lam pat mat ai kaw na gaw, Malaysia du J.W myu sha ni a zim lum ai lam yawm mat ai hpe mu lu nga ai. Anhte yawng a matu shim lam lu na lam nnga mat ai zawn re nna, tinang a bungli kaw sha shim lam a matu, makoi rawng ra mat ai zawn she rai mat ai.
15.01.2006 hta KDO mu gun ning nan ni hpe kalang bai lata satsam saga ai. 01.03.06 hta KDO rung hte tsin yam ginra hpe, wuhpung hta Ja gumhpraw lap mi pi nnga tim, nawku hpung hkan na hkoi shap let, shagrin la lu saga ai. Yawng rau jawm hkrum zup na shara (centre) langai hte machyi makaw, bungli nlu re nna nga shara yak hkak ai ni a, jahkring mi hkring sa ai shara mung tai wa sai.
Lahta na daw gaw KDO labau kadun mi rai nga ai.
Hpa majaw hpu nau Hkang ni UNHCR de maju jung ai hpe shawng maram yu ga. Mungkan hta "Chin" ngu ai hpe chye na matu magam bungli galaw nga ai masha kaba lachyawk mi sha rai nga ai. Shanhte a masing jahkrat da ai hte galoi mung a tsun nga ai ga langai mi gaw," Anhte gaw ya prat Lak nak lang nna mungdan lu na nre sai; hpaji chye yang she hpaji hte lu hkra shakut la na re; Myen marai 10 hpaji chye yang, Chin marai 10 hpaji chye ra ai," ngu ai shaning ladaw galu masing (long term planning)re nga ai. Re yang, masha wu nawng wu wa hpe hpaji shakung ya na matu gaw, Myen mung kaw nmai byin ai; dai majaw galu kaba taw nga sai mai gan mungdan de a loi sha, Ja gumhpraw nau nma ra ai sha, masha wu nawng wu wa hpe mung lu pru shale na matu, UNHCR lam sha nga ai hpe maram lu ma ai. Thailand kaw gaw Karen hte Karenni ni hpe sha lak san ahkaw ahkang jaw ai majaw, Hkang ni hku nna, Malaysia hpe maju jung wa ai lam mung rai nga ai.
Anhte buga hte masa lam ni hpe bai yu yu ga. Lak nak wu hpung ni mung gap hkat jahkring sai. Myen wa mung Jinghpaw mung hta n gun grau shadat wa nga ai. Miwa mung htu shang wa nga sai. Sut masa hpe myen wa hte Miwa jawm jum kau wa nga ai. Politics expert ni hku nna, KIA/ KIO gaw shaning 15 ram hta mat mat wa na lam nga ai ngu maram ma ai. Gara hku? Hkap la ai nhkap la ai gaw hpang de she re na re; raitim, ndai madang de gaw J.W myu sha langai hku nna, gara hku mung n kam byin wa shangun nngai. Re yang anhte ni hku nna hpa mai galaw na ta?
Anhte Jinghpaw wunpawng myu sha ni gaw, myu tsaw mung tsaw myit rawng nga ai ni chyu sha re. Raitim, Myen wa hpe nlu dang manga hkraw nga ai. Dai hpe yu yang, Myen wa jaw ai hpaji hte sha gaw, gara hku mung mungdan lu na lam nnga nga ai. Anhte a hpaji ninghkring ni hpe mung, mayun gap sat kau ma ai lam ni chyu re. Dai majaw marai 1, 2 sha hpaji chye yang nmai sai. Yawng ngu na daram chye ra na re.
Mungdan(Kachinland) nmat na matu Lak nak wuhpung hte masha n gun nkau mi sin nga ra na re. Maigan kaw du nga ai ni gaw, galu kaba taw nga sai mungdan ni a, hpaji masa hka ja let, ndai mungdan hpe bai lu la hkra, mungkan madang hku bungli galaw sa wa ra na re. Ndai hpaji la na lam hta Malaysia mungdan hpe ngai ntsun mayu nngai.
Mayam ni zawn Malaysia mungdan kaw magam bungli galaw nga ai Jinghpaw wunpawng myu sha ni hpe sa du gawan yu marit. Malaysia mungdan kaw na buga de bai ginhtang wa let, buga kaw galaw lu galaw sha nga ai masha gade wa dang nga a ta? Shaning 10 jan nga yu sai masha ni a prat hpe yu dat ai hte chye lu nga ai.
Dai majaw Malaysia du nga ai J.W myu sha ni a matu lam masum sha nga ai;
1) Buga de bai wa na;
2) Malaysia mungdan kaw bungli galaw let nga nga na;
3) Mai gan mungdan le na;
Ndai hte kaw na anhte a matu gara wa mahtang kaja htum re na hpe myit yu ga.
Buga wa yang hpa galaw na myit a ta? Shawng nmyit yu na gaw hpa hpe mung ndaw dan ga. Malaysia mungdan hta ya ten, Asuya kawn tara n shang nga nga ai ni hpe lani hte lani grau grau shagyip shagyeng wa sai. Rim hkrum yang, Ri Dam hkrum sha na re. Muslim mungdan langai re hpe mung dum ga. Re yang, hpang jahtum langai sha anhte a matu lam kaja hte byin mai ai masa lam ni nga nga ai hpe mu lu ai.
Malaysia kaw Jinghpaw wunpawng myusha ni 2000 dang nga na re hpe maram lu ga ai. Law malawng gaw ramma pan ni re ma ai. Ndai n gun hpe lang let maigan mungdan hta myu sha magam bungli galaw na matu kaja dik ai hpe hkam la lu ai. Raitim, ndai masha ni hpe loi naw shakung jahpan ya ra na re. Yawng a matu myit yang gaw, UNHCR lam langai sha mu lu nga ai.
Masha yawng myit ai lam madung langai nnga yang myit hkrum ai lam nmai lu ai. Malaysia du J.W myu sha ni yawng gaw UNHCR myit mada ai hta bung nga ma ai. De a majaw KDO mung yawng hpe gahkyin gumdin mayu yang UNHCR lam hpe nmai yit kau na re.
Putao, Myitkyina, Hugawng, Man Maw, Sam mung kaw nga nga ai J.W myu sha ni gara hku myit hkrum ai lam lu na ta? Myit masa lam gaw langai hte langai bung nga ma ni? Malaysia mungdan hta dai shara ni hkan na masha hkum sum hpa du nga ma ai. KDO rung hta J.W myu lakung kru a ga shaga mai ai shara re nga ai. Magam gun ni yawng gaw, J.W Myu lakung kru a saidaw saichyen ni rai nga ma ai.KIA ,NDAK,KDA hpyen ma dingsa ni ndai mungdan hta du nga ma ai. Ndai mungdan hta anhte ni myit hkrum ai lam n lu yang gara shara hta lu na ta? De a majaw KDO gaw UNHCR hpe grau maju jung ai.
2,000 ngu ai masha n gun gaw, 1,000,000 mi ngu ai masha hte shing daw yang hpa nrai nga ai. Raitim, ndai masha ni gaw hpang de myu a matu akyu rawng ai masha ni byin tai ra nga ai. UNHCR kaw tang shawn ai anhte a case ni yawng gaw, Buga hta kaja wa byin nga ai lam ni sha re nga ai. Anhte myu sha gara lak nak lang wuhpung hpe mung hkra ai lam nnga ga ai.Buga na ni shanhte kata byin nga ai masa lam ni hpe mungkan de nlu tsun tim, Malaysia du J.W myu sha ni kawn, gawng malai tai let mungkan de tang shana ai lam re ngu hkam la ai. Jinghpaw mung hta byin nga ai ni hpe, J.W myu sha ni ntang shawn yang, gadai tang shawn na ta?
Maigan de yawng sa ga ngu ai hpe anhte KDO mu gun ni mung nhkap la ga ai. Raitim, maigan mungdan ni hta anhte masha ni nga nan nga ra ai. Ya ten, UNHCR rung hta, tinang a Kanu Kawa, Kahpu Kanau, Ningrum ningtau bang la ai hpe pat hkum wa ma sai. Ndai hpe chye na na matu tsun shana ai lam sha re nga ai.
Laga myu sha ni marai 1000 mi maigan du tim, marai 50 dang sha myu sha bungli galaw yang galaw na ma ai. Anhte myu sha ni marai 100 du yang marai 80 gaw myu sha magam bungli galaw na re. Dai zawn byin tai wa hkra KDO hta lit nga ai. Lit nga ai zawn ya ten, J.W myu sha ni shanu nga ai nta shagu hta KDO mu gun ni sa du let sang lang dan nga ga ai.
Ga malai langai nga ai; " Hpaji tam yang, maw hpyi zawn re u" da. Kaja wa myu sha ni kunghpan wa na, maigan mungdan du let hpaji hka ja wa lu na, hpang de myu hte mungdan a matu akyu rawng na she re yang, KDO gaw UNHCR hpe madung dat na sha re nga ai. KDO a laning mi galaw mat wa ai hte awng dang mat wa ai lam ni hpe chye mayu ai lam nga wa yang email hte kahtap san wa marit.
Yawng a ntsa e, K.K kaw na ngwi pyaw ai hte shaman chyeju gaw tut anga nga u ga law.
Myu sha lam hta,
Tangbau Kam Li
Ningbaw
KDO-Malaysia
Phone : (+603) 2145 0430

Myen mung masha ni tsin yam rung shawng hta n gun madun..

UNHCR-Malaysia a, mai gan mungdan de masha sa ai lam (Resettlement program) hta Myenmar muslim hte Rohingya ni hpe n shalawm ya ai hta sha n ga, UNHCR rung kaw mung Hkang(Chin) myu masha ni hpe sha lak san ahkaw ahkang jaw ai a majaw, dai ni 09.04.07 jahpawt hkying 10:00am daram hta,Malaysia mungdan UNHCR rung de Myenmung masha RUHINGJA ni N gun madun ninghkap ai lam galaw ai hpe chye lu ga ai.

Ndai zawn UNHCR rung de n gun madun ai hpung ni hta, bawm lawm yang lawm na re, nga ai shiga na lu ai majaw, Malaysia Balik dap na Balik 100 jan hpe shim lam a matu UNHCR rung ting hpe wang shing grup sin tawn shangun da ai lam chye lu ai.

N gun madun hpung ni gaw minit 30 ram na hkra sa jahtau marawn nna bra mat ai lam chye lu ga ai.Ndai lamang hta woi awn galaw ai ningbaw ni gaw UNHCR rung kaw na,lai wa sai bat hta sha, Bungli shale kau ai Interpreter langai hte, 2006 ning hta shale kau hkrum ai interpreter langai ni re ai lam chye lu ga ai.

Malaysia UNHCR rung shawng kaw n gun madun ai lam gaw, ndai kalang hte nga yang lahkawng lang re sai lam chye lu ga ai.

Asak 16 ning re shadang sha hpe Rela Balik ni rimmat wa More options

Mungdan shagu du nga ai J.W myu sha sai daw sai chyen ni hpang de Malaysia kaw byin nga ai shi ga hpe shana dat ga ai law.
Anhte a Jinghpaw wunpawng myu shadang sha ( Asak 16 ning re) ma langai gaw, mani (04/04/07) na ahkying aten hta e, hkrap ngu hkrap ngoi let, Police Lorry car kaw lawm mat wa ai hpe chye lu ga ai.
04/04/07, Jahpawt hkying 10:00am, Pudu gat kata e, Police hte Rela ngu ai volunteer marai 100 jan dang gaw, gat hpe wang tawn nna, masha yawng hpe passport (shr) IC hpyi san ai lam galaw ma ai. Tara nshang nga nga ai ni hte, UNHCR madi shadaw laika hte nga nga ai ni yawng hpe gaw rim mat wa ai lam chye lu ga ai.
Anhte a J.W shadang sha wa gaw manang langai hte jahpawt gat sa ai kaw, rim hkrum mat wa ai rai nga ai. Shadang sha gaw UNHCR laika pa hpe lang da ai rai nga tim, Malaysia Asuya kawn, refugee hpe masat masa n galaw ai nga, ndau shana ai hte maren, UNHCR laika pa hte nga nga ai ni yawng hpe rim nga ai lam re nga ai.
Shadang sha gaw shana daw hkying 07:00pm hta, Rela Office rung kaw nna Lenggeng Camp de sa kau hkrum sai rai nga ai.
Malaysia mungdan gaw, 1951 ning Refugee convention kaw sign htu ai lam nnga tim,Rights of Child ngu ai ga baw hta sign htu da ai rai nga ai. Ya na zawn asak nhpring shi ai masha ni hpe htawng, camp hkan rim rawng bang ai lam gaw, Human Rights hpe n hkung ga ai lam rai nga ai.
Dai majaw mungdan shagu du nga ai anhte a Jinghpaw wunpawng myu sha ni hpe lawu na hkring dat ni hpang de, Malaysia kaw nga nga ai Myen mungdan kaw na refugee ni hpe shinggyim masha shada tsawra myit hte matsan dum lama na matu, laika bang hpyi shawn ai lam galaw wa na hpe saw lajin dat ga ai law.
Myu sha lam hta,
Kam Li KDO-Malaysia